Yüce Allah’ın isimlerinden birisi de “Refîk” ismidir. Bu ismin müslümanlarda tecellisi yumuşak huylu olmak şeklindedir. Kabalıktan ve şiddetten çekinen, nazik davranmak mü’minlerin güzel ahlakındandır. Mü’minin Allah’ın rızasını kazanması ve hoşnutluğunu elde etmesinin yolu yumuşaklıktan geçer.
Yüce Allah peygamberimizi ve sahabelerini anlatırken şöyle buyurur: “Muhammed Allah’ın resulüdür. Onun sahabeleri kâfirlere karşı şiddetli ve sert, mü’minlere karşı merhametli ve yumuşak huyludurlar” (Fetih, 48:29) buyurmaktadır. Merhamet, rıfk, yumuşak huyluluk, nezaket, hassas ve ince duygulu olmak mü’minlerin kendi aralarındaki güzel ahlakındandır.
Yüce Allah’ın isimlerinden birisi de “Refîk” ismidir. Bu ismin müslümanlarda tecellisi yumuşak huylu olmak şeklindedir. Kabalıktan ve şiddetten çekinen, nazik davranmak mü’minlerin güzel ahlakındandır. Mü’minin Allah’ın rızasını kazanması ve hoşnutluğunu elde etmesinin yolu yumuşaklıktan geçer. Nitekim peygamberimiz (sav) “Allah refiktir, rıfkı sever. Allah her hususta rıfkla, yumuşaklıkla muamele edilmesini sever. Şiddete karşı vermediği şeyi rıfka karşı verir” (Müslim, Birr, 77) buyurur.
Sertlik ve şiddet daima kötü sonuç verir. Peygamberimiz (sav) “Bir şeyde şiddet olursa o şeyi çirkinleştirir. Allah yumuşaklığı sever” (Edebü’l-Müfred, 1:466) buyurmuştur. Yine peygamberimiz (sav) “Kime yumuşak huyluluktan nasip verilmişse ona hayırdan nasip verilmiştir. Kim yumuşak huyluluktan hayırdan mahrum olmuştur. Kıyamet günü mizanda en ağır gelen şey güzel ahlâktır. Gerçekten Allah çirkin davranışları ve çirkin sözlülere buğz eder” (Tirmizi, Birr, 66) buyurmuşlardır.
Müslümanlar kendi aralarında yumuşaklıkla davrandıkları gibi, gayr-i Müslimlere de yumuşaklıkla davranmalıdırlar. Bu şekilde inanmayanların da kalbi İslama ısınır. Fetih suresinde istenen “kâfirlere karşı şiddetle davranma savaş durumundadır” yoksa barış zamanında onlara karşı da yumuşak davranmak gerekir. Nitekim Yahudilerden bir grup peygamberimizin (sav) yanına geldiler. Selam verirken “Esselâmü aleyküm” yerine “ölüm üzerinize olsun” anlamında “Essâmü Aleyküm” dediler. Bunu duyan Hz. Aişe (ra) “Ölüm sizin üzerinize olsun, Allah sizin belanızı versin ve size lanet etsin” diye cevap verdi. Bunun üzerine peygamberimiz (sav) “Yavaş ol yâ Aişe! Yumuşak hareket et. Sert hareketten çirkin sözlerden uzak dur!” diye ikaz etti. (Müslim, Selam, 10)
İslam dini insanlara karşı yumuşak davranmayı emrettiği gibi hayvanlara karşı da yumuşak olmayı emreder. Hz. Aişe’nin devesine sert davranması üzerine peygamberimiz (sav) “Yâ Aişe! Yumuşak davran, zira yumuşaklık bulunduğu her şeyi güzelleştirir. Sertlik bir şeye girerse muhakkak onu çirkinleştirir” (Müslim, Birr, 78) buyurdular.
Hakka davet ve tebliğde, irşad ve mev’izede yumuşaklığın çok büyük tesiri vardır. İnsanların kabalıkla ve nahoş usullerle yapılan hiçbir dâvete itibar ettikleri görülmemiştir. Bu gerçeği Kur’ân-ı Kerim peygamberimizi överek şöyle buyurur: “Ey Resul sen Allah’ın rahmet eseri olarak onlara yumuşak davrandın. Şayet katı kalpli ve kaba olsaydın onlar etrafından dağılıp gideceklerdi.” (Al-i İmran, 3:159)
Bediüzzaman Said Nursi hazretleri hakka davet ve irşadın prensiplerini en güzel şekilde şöyle ifade etmiştir. “Risale-i Nurun mesleği nezihane, nâzikâne ve kavl-i leyyindir.” (Lem’alar, 116) Kavl-i leyyin ise peygamberimizin (sav) sahabelerini irşad ve tebliğ için gönderdiği zaman onlara yaptığı “Kolaylaştırın, zorlaştırmayın, müjdeleyin, nefret ettirmeyin” tavsiyesinde gizlidir.
