
İyi okumak için; konsantasyon, amaç belirleme, ortam hazırlama ve not almak şarttır. Gerçi her ortam, her an ve zaman okumanın en iyi ortamı ve en güzel zamanıdır. Okumak için zaman ve yaş önemli değildir. Peygamberimiz (asm) “Beşikten mezara kadar ilim öğrenin” emreder.
Yüce Allah Kur’ân-ı Kerimde “Oku!” emri verdiği gibi devamında da “Oku ki senin Rabbin kalemle yazmayı da öğretendir” (Alak, 1-5.) buyurarak kalemle yazmaya dikkat çekmiştir. İlk inzal ettiği surede de “Kaleme” ve “Onu yazan satırlara” (Kalem, 1-2.) yemin ederek kutsamaktadır.
Okumak ve yazmak İslam’ın ilk ve en önemli emirlerindendir. Çünkü, insan dünyaya hiçbir şey bilmeden gönderilmiş ve “taallümle tekemmül” etmesi istenmiştir. İnsan eğitimle Allah’ın kendisine verdiği potansiyel kabiliyetlerini geliştirerek cennete layık hale gelmektedir.
Hızlı ve verimli okumak için;
1. Cesaretin kaynağı bilgi ve imandır. Allah bilgili insanı yüceltir. Bilginin kaynağı ise okumak ve dinlemektir.
2. Hedefi olmayan gemiye hiçbir rüzgâr yardımcı olmaz. Hedefi ve amacı olmayana yol gösterilmez.
3. “Keşke!” dememek için elimizdeki fırsatları değerlendirmemiz gerekir. Peygamberimiz (asm) “İki günü eşit olan ziyandadır” buyurur.
4. Hiç kimse ile yarışmamalı; ancak kendimizle yarışmalıyız. “Yarın daha hızlı, daha verimli ve daha iyi olacağım” demeliyiz.
5. Okumak daima gelişen bir süreçtir. Ne kadar hızlı okursanız o derece iyi anlarsınız.
6. Okumayı ve yazmayı öğrenmek daha çok okumak ve yazmak içindir. Yemek yemeyi öğrenmek yemek yapamak ve yemek içindir. Zira ihtiyaç tekerrür ettiği için yemeğe ihtiyaç duyulduğu gibi okumaya da yazmaya da ihtiyaç tekerrür etmektedir.
7. Zorluklar arttıkça iş kolaylaşır. Zor olanı seçmezseniz ilerleyemezsiniz. Bu sebeple işin kolayına kaçmayınız.
8. İyi okumak için; konsantasyon, amaç belirleme, ortam hazırlama ve not almak şarttır. Gerçi her ortam, her an ve zaman okumanın en iyi ortamı ve en güzel zamanıdır. Okumak için zaman ve yaş önemli değildir. Peygamberimiz (asm) “Beşikten mezara kadar ilim öğrenin” emreder.
9. Aktif okuma, yazarla diyaloğa girmek ve fikirlerini ortaya çıkarmak demektir. pasif okuma ise sadece yazılanları okumaktan ibarettir.
10. Verimli okumak, anlayarak ve anlamak için soru sorarak okumaktır. Ve, okumayı alışkanlık haline getirmek, hayatımızın bir parçası yapmaktır. Bu sebeple her ne iş ve meslekte olalım hem mesleğimizi geliştirmek, hem de ahiretimize hizmet için okumayı ihmal etmemek gerekir.
11. Bir kitabı okumaya başlamadan önce gözatın. Göz atmak demek; içindekilere bakmak, önsözünü okumak, makalelerde ise girişi ve sonucu okumaktır. Makalelerin de parağrafların birinci cümlelerini okuyun. Böylece tüm paragrafı okumaya ihtiyaç kalmaz.
12. Nasıl hızlı okuruz? Bunun kilit kelimesi “öngörüdür.” Metinden ne aradığınızı biliyorsanız ilk cümlenin sonraki cümleye intikalini “öngörü” (sezgi) ile anlayabilirsiniz. Böylece lazım olanı hemen yakalarsınız.
a. Öngörü,
b. Taramak,
c. Göz gezdirmek,
i. Başlığı, girişi ve ilk paragrafı okumak,
ii. Paragrafların ilk cümlelerini okumak,
iii. Başlıkları ve alt başlıkları okumak,
iv. Son paragrafı ve özeti okumak...
Bir gazete makalesini, dergileri ve kitapların bir kısmını böyle okursanız “hızlı okumuş” olursunuz. Hızlı okuma da zamanla ve çok okuyarak kazanılan bir beceridir.